ارزش ذاتی سهام چیست؟
ارزش ذاتی سهام چیست؟
ارزش بنیادی سهم یا ارزش ذاتی سهام در واقع یکی از اصطلاحات رایج بورس و بازار سرمایه است و به عنوان معیاری برای خرید و فروش کاربرد دارد. در نظر داشته باشید که به ارزش ذاتی سهم در بازار بورس، خالص ارزش دارایی های شرکت نیز گفته می شود و اتفاقا معیار بسیار مهمی در معاملاتی بورسی و مخصوصا صندوق های سرمایه گذاری به حساب می آید که باید همیشه مد نظر داشت.
ارزش ذاتی سهام در بورس
برای خرید و فروش در بازار سرمایه و بورس، لازم است ملاک و معیارهایی داشته باشیم. تحلیل گران همواره به دنبال پیدا کردن فاکتورهای دقیق هستند تا بتوانند بهترین زمان را برای معامله و کسب سود پیدا کنند. این معیارها در رویکردهای مختلف متفاوت هستند.
تحلیل گران بنیادی پیش از هر چیز بررسی خواهند کرد که ارزش ذاتی سهم چیست و چه تفاوتی با قیمت بازار دارد و در ادامه طبق این تفاوت برای خرید و فروش در بورس اقدام می کنند. این یک دیدگاه بلندمدت است و طبق این ایده شکل گرفته است: قیمت هر سهم در نهایت به سمت میانگین ارزش ذاتی آن سهم حرکت خواهد کرد.
مطمئنا شمایی که اخیرا وارد دنیای بورس شده اید و یا اطلاعاتتان در این زمینه خیلی گسترده نیست، علاقه دارید تا سرمایه تان چندین و چند برابر شود، از همین روی انتخاب سهامی که کمتر از ارزش ذاتی NAV در حال معامله شدن است، میتواند انتخاب جذابی برای سبد خریدتان باشد.
در حقیقت NAV کمک می کند که بی دغدغه و بی استرس منتظر رشد پولتان باشید. به نظر شما دانستن روش محاسبه ارزش ذاتی NAV تا چه حد برای تان مفید است؟ چگونه نسبت قیمت به ارزش ذاتی را محاسبه کنیم؟
دانستن این مفهوم چقدر اهمیت دارد و آیا فاکتور حائز اهمیتی برای انتخاب سهام محسوب می شود؟ بله ارزش خالص دارایی ها مشخص می کند که این سهم نسبت به قیمتی که فعلا روی تابلو نشان می دهد چقدر فاصله دارد و ما میتوانیم به سادگی ارزش خالص دارایی شرکت های سرمایه گذاری را مشخص کنیم.
ارزش ذاتی سهم یا NAV چیست؟
شرکت های سرمایه گذاری در بورس دارای صندوق های سرمایه گذاری هستند. قسمتی از این صندوق ها به سهام های بورسی تعلق دارد. یعنی شرکت های سرمایه گذاری قسمتی از پول خود را روی شرکت های بورسی سرمایه گذاری می کنند..
در همین راستا چنانچه شما سهام این شرکت ها را خریداری کنید، در واقع در این صندوق ها هم شریک خواهید شد، لذا با سود این صندوق ها سود بیشتری از آن شما شده و سودی هم که به شرکت مربوطه تعلق می گیرد باز می تواند به مبلغ صندوق اضافه گردد.
جالب است بدانید که صندوق ها هر روز ارزش گذاری می شوند و در آخر روز کاری، ارزش خالص دارایی صندوق به وسیله سایت اختصاصی صندوق مربوطه، مشخص می گردد. معمولا صندوق های سرمایه گذاری بدهی هایی دارند.
برای مثال بدهی به شرکت های کارگزاری به منظور خرید و فروش سهام ها که اگر این بدهی هارا از ارزش روزانه صندوق ها کم کنیم، ارزش خالص ذاتی یا NAV بدست می آید. خیلی از مردم فکر می کنند حتما باید سهام شرکت های بزرگ را بخرند که نقدینگی بالایی دارند تا بتوانند سود خوبی را بگیرند، ولی این موضوع تا حدودی اشتباه است. چرا که بسیاری از شرکت های کوچک هم هستند که نصف NAV معامله می شوند و بسیار مستعد رشد هستند.
محاسبه ارزش خالص دارایی (NAV)
روشی که در ایران در شرکت‌های سرمایه‌گذاری معمولاً در محاسبه NAV مرسوم است:
NAV = ارزش افزوده سرمایه‌گذاری‌ها + بهای تمام‌شده حقوق صاحبان سهام
رویکردهای ارزش گذاری
به منظور ارزش گذاری شرکت ها و دارایی های آن ها می توان یکی از چهار روش زیر را مورد استفاده قرار داد؛
روش های ارزش گذاری بر مبنای دارایی ها که در جایی مورد استفاده قرار می گیرد که قصد داریم، دارایی های مورد تملک شرکت را از حیث ارزش فعلی ارزیابی کنیم.
روش های ارزش گذاری تنزیل جریان نقدی که جریان های نقدی جهت رسیدن به ارزش سهام یا شرکت تنزیل می شوند. در حقیقت در این روش انواع مختلف جریان نقدی با نرخی که نرخ تنزیل نامیده می شود به امروز تنزیل می شوند. بنابراین این روش به تخمین جریانات نقدی در سال‌های آینده و در نظر گرفتن مفروضات اساسی در رابطه با شرکت احتیاج دارد.
روش های ارزش گذاری نسبی که مبنای ارزش گذاری در این دسته روش، انواع مختلف ضرایب خواهند بود. P/E (قیمت به سود )، P/B (قیمت به ارزش دفتری)، P/S (قیمت به فروش)،P/D (قیمت به سود تقسیمی)، EV/S (ارزش شرکت به فروش) و … از جمله این نسبت ها یا ضرایب به حساب می آیند.
روش های قیمت گذاری حق اختیار که در این روش ها از ارزش گذاری مطالبات احتمالی استفاده می گردد.
نحوه محاسبه ارزش دارایی های مالی شرکت
تحلیل گران بنیادی در راستای محاسبه ارزش ذاتی سهام یک شرکت، ارزش دارایی های آن شرکت را نیز ارزیابی می کنند که برای این کار، رویکردهای گوناگونی وجود دارد که به شرح زیر می باشد؛
رویکرد ترازنامه ای : در این رویکرد ارزش دارایی های شرکت، چه موارد مشهود و چه غیر مشهود، مورد ارزیابی قرار می گیرد. یکی از روش های رایج در رویکرد ترازنامه ای، محاسبه ارزش خالص دارایی یا NAV شرکت به شمار می رود.
معیار NAV فاکتوری جهت تعیین ارزش دارایی های یک شرکت به حساب می آید که در آن ذخیره کاهش ارزش دارایی ها، سود محقق شده بعد از تاریخ ترازنامه، ارزش افزوده پرتفوی غیر بورسی، ارزش افزوده پرتفوی بورسی و حقوق صاحبان سهام به هم اضافه و بر تعداد سهام شرکت تقسیم می شوند. در واقع در این روش، صحبتی از سود و زیان شرکت به میان نمی آید و تنها ترازنامه در نظر گرفته خواهد شد.
رویکرد تنزیلی : کارشناسان این رویکرد را دقیق ترین و حائز اهمیت ترین روش ارزش گذاری به حساب می آورند که با توجه به جریان های نقدی تولیدی شرکت به دست خواهد آمد. در رویکرد تنزیلی، جریان های نقد آتی شرکت با توجه به یک نرخ مشخص، تنزیل می شوند و به این ترتیب، ارزش فعلی شرکت حاصل می شوند.
رویکرد نسبی : در این روش، ارزش واقعی هر شرکت با توجه به شرکت های مشابه تعیین می شود. افرادی که این روش را مورد استفاده خود قرار می دهند، بر این باورند که دارایی های مشابه قاعدتا باید ارزش یکسانی داشته باشند. در این رویکرد، بیشتر از نسبت P/E بهره گرفته می شود. دو شرکت را در نظر بگیرید که از نظر نرخ رشد، ریسک و … شرایط مشابهی دارند.
چنانچه P/E یکی از این شرکت ها در مقایسه با دیگری پایین باشد، یعنی سهام آن شرکت زیر قیمت و کمتر از ارزش واقعی در حال خرید و فروش است و جای رشد وجود دارد. این شرایط فرصت مناسبی برای سرمایه گذاری به حساب می آید. البته در نظر داشته باشید که P/E تنها گزینه موجود برای مقایسه در رویکرد نسبی نخواهد بود و در واقع بهتر است در مورد هر صنعتی از ضریب ها و شاخص های خاص آن استفاده کنیم تا نتیجه دقیق تری حاصل شود.
دلیل تفاوت قیمت سهام و ارزش ذاتی سهام
در برآورد جریان های نقدی آینده عدم اطمینان هایی وجود دارد که هر کدام از سهامداران طبق درک و مفروضات خود اقدام به برآورد آن ها می کنند، در حالی که رویدادهای بعدی در عالم واقعیت است که تعیین کننده روند قیمتی سهم براساس سودآوری واقعی می شود. چنانچه فضای خوش بینی در بازار حاکم باشد، ارزش جاری بالاتر از ارزش ذاتی سهم قرار می‌گیرد و در حالت بدبینی هم اغلب تخمین ها از واقعیت که بعدها رخ می دهد، محتاطانه تر است.
نکات مهم درباره ارزش ذاتی سهام
۱) نوسان گیری ارزش ذاتی سهام : از آنجایی که روند تشخیص ارزش واقعی سهم به کندی است، لذا تعیین ارزش واقعی سهم با یکسری محدودیت هایی همراه است، بنابراین سرمایه گذار می بایست پیش از انجام خرید در مورد ارزش ذاتی شرکت را مورد بررسی قرار بدهد تا متوجه شود که چه شرکت هایی پایین تر و بالاتر ارزش ذاتی واقعی خود قرار دارند و این تحقیقات به مراتب باعث از دست دادن نوسان گیری در کوتاه مدت می شود، ولی باید این موضوع را در خاطر داشته باشید که نوسان گیری در بازار بورس و به صورت بلند مدت بسیار سودآور تر و مطمئن تر خواهد بود.
۲) آیا ارزش ذاتی در بلند مدت مشخص می شود : یکی از نکات مهم در مورد ارزش ذاتی در بلند مدت این است که قیمت همه سهام ها در بلند مدت به سمت میانگین ارزش خود حرکت می کند. چنانچه سهامی در بازار با در نظر نگرفتن عوامل بنیادی ارزان باشد، بعد از بررسی ها متوجه این خطا می شوند و بلافاصله سهام شروع به افزایش قیمت می کند.
حال چنانچه ارزش یک سهامی بیشتر از ارزش واقعی خود باشد، با بررسی و تحقیق متوجه این شتباه می شوند و بلافاصله سهام شروع به کاهش قیمت خواهد کرد و در انتها باید گفت اصلاح قیمت‌ها در بازار طبق ارزش ذاتی سهام انجام می شود و سرمایه گذاران به صورت پیاپی در حال تصحیح اشتباهات خود هستند.
۳) دلیل تفاوت بین قیمت سهام و ارزش ذاتی : به منظور تخمین روند قیمتی هر سهم عدم اطمینان ها و مفروضات متنوعی وجود دارد با این حال باید این اصل را در نظر داشت که روند قیمت یک سهم تنها در زمان سوددهی واقعی مشخص می شود. چنانچه بازار در وضعیت مناسبی قرار داشته باشد قطعا ارزش سهام بالا خواهد بود و اگر بازار وضعیت نا مناسبی داشته باشد ارزش واقعی سهم کم خواهد بود و در این صورت باید محتاطانه معامله نمود.
۴) بررسی فرضیه ها در کشف ارزش ذاتی : ارزیابی ارزش واقعی دارای دو مرحله دارد؛ تعیین جریانات نقدی آتی سهم، تعیین نرخ بازده مورد انتظار برای تنزیل جریانات نقدی آتی با توجه به ریسک سهم. در بخش اول تلاش ها برای تعیین سود سال های آینده است و در بخش دوم اغلب یک نرخ ثابت برای همه شرکت‌ها در نظر گرفته می شود و کم تر به این موضوع توجه می شود.
خاصیت بازار سهام بدین شکل است که همیشه ریسک و شرایطی خارج از مفروضات اساسی ما تأثیراتی را بر روند قیمت سهام می گذارند که ما نمی توانیم در محاسبات خود آن ها را لحاظ کنیم.
۵) آیا سهام هر شرکت دارای ارزش ذاتی مشخصی است : میتوان گفت که ارزش واقعی سهم در بین کارشناسان با اختلاف های همراه است زیرا هر یک از این کارشناسان از روش ها، نرخ های تنزیل و مفروضات مختلفی در راستای محاسبه ارزش ذاتی استفاده می کنند.
۶) دلیل رشد و راکد بودن برخی از سهام ها : سهامداران شرکت هایی را که دارای سهام های مناسب با روند صعودی هستند را شناسایی می کنند، ولی گاها اما فروشنده ای برای آن سهم وجود ندارد و برخی اوقات سهام شرکت های زیانده با حمایت سرمایه گذاران مورد توجه قرار می گیرد. باید بدانید که این مورد توجه به ارزش واقعی سهم را برای سرمایه‌گذاران زیر سؤال نمی برد.
ارسال دیدگاه