توکن نیمه‌مثلی (SFT) چیست؟

توکن نیمه‌مثلی (SFT) چیست؟

توکن‌ها ذاتا، قابل تعویض (مثلی)، غیر قابل تعویض (غیر مثلی) یا همان NFT و گاها توکن نیمه مثلی (SEMI-FUNGIBLE TOKENS) هستند.

توکن‌های مثلی توکن‌هایی هستند که تفاوتی با یکدیگر ندارند مثلا  اگر کسی یک واحد اتر را با یک واحد اتر دیگر معاوضه کند،  بدلیل نبودن تفاوت ارزشی هیچ ارزشی در این مبادله از بین نرفته و هیچ‌یک از طرفین معامله سود یا ضرر نکرده است و می‌توان آنها را با یکدیگر تعویض کرد؛ اما توکن‌های غیرمثلی (NFT)  ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارند که باعث تمایز آنها از یکدیگر می‌شود مثل حمل حق مالکیت دیجیتال نسبت به دارایی‌های منحصربه‌فرد و کمیابی مانند آثار هنری، اقلام کلکسیونی، عناصر و کاراکتر‌های بازی، قطعات موسیقی یا املاک مجازی هستند و بنابراین قابلیت تعویض‌پذیری ندارند. در این بین، انواع دیگری از توکن‌ها هم وجود دارند که نیمه‌مثلی هستند.

توکن‌های مثلی و غیر مثلی به واسطه کاربری بالا، بازار این حوزه را به خود اختصاص داده اند و توجه فعالان بازار را جلب کرده‌اند.

حال حتی فعالین حوره‌ بازار رمزارزها، با توکن‌های نیمه مثلی آشنایی زیادی ندارند.

توکن نیمه مثلی چیست؟

توکن های نیمه مثلی به عنوان ضعیف ترین توکن ها در دنیای ارزهای دیجیتال شناخته می شوند اما طرفداران این توکن ها معتقدند انعطاف پذیری این توکن ها آن ها را برای مواردی مانند بلیط کنسرت یا خرید درون بازی ایده آل می کند. توکن نیمه مثلی(SFT)، سکه هایی هستند که بین دنیای ارزهای دیجیتال و NFT ها حرکت می کنند چرا که آنها به عنوان توکن های قابل تعویض شروع به کار کرده و سپس به عنوان یک توکن غیرقابل معاوضه (NFT) ارزش ارائه می کنند.

توکن‌های نیمه‌مثلی یا SFTها گروه نسبتاً جدیدی از توکن‌ها هستند که در طول چرخه عمر خود هم ویژگی مثلی دارند و هم غیرمثلی. توکن‌های نیمه‌مثلی در ابتدا مانند توکن‌های مثلی عادی عمل می‌کنند و می‌توان آنها را با دیگر توکن‌های نیمه‌مثلی یکسان مبادله کرد.

به‌عنوان مثال، ارزش توکنی که نشان‌دهنده یک کارت هدیه ۱۰ دلاری آمازون است، با یک کارت هدیه مشابه با تاریخ انقضای هم‌سان برابر است و می‌توان آنها را با هم مبادله کرد.توکن های نیمه مثلی به طور منحصر به فردی در اکوسیستم بلاک چین قرار دارند، به این ترتیب که آنها گردش خود را به عنوان یک کالای قابل تعویض شروع می کنند و سپس غیرقابل تعویض می شوند.

توکن‌های نیمه مثلی مانند توکن‌های مثلی مبادله می‌شوند، تنها تفاوت این دو در این است که توکن نیمه مثلی بعد از مبادله ارزشش را از دست می‌دهد و از این رو به یک توکن غیر مثلی تبدیل می‌شود. مثالی از توکن‌های نیمه مثلی، بلیط‌ها است. این بلیط‌ها تا زمانی ارزشمند و قابل معامله‌اند!

اما بیشترین کاربرد این توکن ها در حال حاضر در بازی هاست در بازی‌ها، هم اقلام قابل‌تعویض مانند ارزهای درون‌ بازی و شمش طلا وجود دارد و هم اقلام غیرمثلی مانند اشیای کلکسیونی و سلاح. شرکت‌های بازی‌سازی می‌توانند با استفاده از این قابلیت، هر دو نوع توکن را ایجاد کرده و امکان تعامل‌پذیری را برای گیمرها فراهم کنند تا آنها بتوانند به‌راحتی اقلامی مانند سلاح را با اقلام دیگری مانند شمش طلا (و بالعکس) مبادله کنند. مثلا برای جابجایی و معاوضه دلار با اسلحه در بازی می توان استفاده کرد.

SFT ها به همان روش منقضی نمی شوند و قابلیت تعویض را بر اساس «قراردادهای هوشمند» که از قبل توسط توسعه دهنده SFT برای آنها برنامه ریزی شده است، تغییر می دهند.

عامل متمایز‌کننده‌ای که این نوع توکن‌ها را «نیمه‌مثلی» می‌کند این است که پس از استفاده، ارزش اسمی خود را از دست می‌دهند. از دست رفتن این ارزش باعث می‌شود که توکن‌های منقضی‌شده، ویژگی غیرمثلی (یا همان غیرقابل‌تعویض بودن) به خود بگیرند.

توکن‌های نیمه‌مثلی را می‌توان با استفاده از استاندارد توکن‌سازی ERC-1155 اتریوم ایجاد کرد. 

توسعه‌دهندگان بازی‌های بلاک چینی Enjin، Horizon Games و The Sandbox در سال ۲۰۱۷ استاندارد ERC-1155 را ایجاد کردند. ERC-1155 اساساً ترکیبی از استانداردهای ERC-20 (توکن‌های مثلی) و ERC-721 (توکن‌های غیرمثلی) است. چنین قابلیتی این امکان را به کاربران می‌دهد که با استفاده از یک قرارداد هوشمند، توکن‌های مثلی و غیرمثلی را ایجاد و مدیریت کنند.

توکن‌های نیمه مثلی، مانعی در برابر نوسانات توکن‌های غیرمثلی‌اند.

چرا توکن نیمه مثلی؟فواید توکن نیمه مثلی به اختصار

توکن‌های نیمه مثلی، راهی برای مبادله امن هر توکنی با هر مقدار قیمتی بدون ترس از بلاک شدن آن حین مبادله فراهم می‌کند. این یک مشکل رایج توکن‌‌های غیر مثلی است که در نهایت منجر به از دست رفتن تصادفی توکن‌ها می‌شود.

از آن جایی که توکن‌های نیمه مثلی، بسیاری از چالش‌های NFT را هموار می‌کنند، کاربرانی که به مبادله توکن‌های غیر مثلی علاقه‌مندند ولی با محدودیت‌های قانونی مواجه می‌شوند از این طریق راهی برای ارضا علاقه خود پیدا می‌کنند.توکن‌های نیمه‌مثلی، امکان استفاده از پتانسیل‌های توکن‌های غیر مثلی را فراهم می‌کنند.

 این توکن‌‌ها آسیب‌‌پذیری‌های NFT را برطرف می‌‌کنند، بنابراین تراکنش‌‌ها برای فضای NFT آسان‌تر و راحت‌‌تر خواهند بود.

مبادله‌کنندگان می‌توانند در زمانی کوتاه، چند توکن را در آن واحد مبادله کنند. همین طور انجام پروسه مبادلات برای کاربران آسان‌تر خواهد بود به عبارتی  راه آسان‌تر و سریع‌تری را برای مبادلات با هزینه کمتر فراهم می‌کنند.

توکن‌های نیمه مثلی به واسطه ترکیب امکانات هر دو توکن مثلی و غیر مثلی، امکان استفاده از قابلیت هر دو توکن را در اخیار کاربران قرار می‌دهد.

 نتیجه گیری

این توکن‌ها تا زمانی که ارزش آن‌ها حفظ شود، می‌توانند به عنوان توکن‌های مثلی و  غیر مثلی عمل کنند. مادامی که ارزش آ‌ن‌ها رو به انقضا برود، قابلیت تعویض‌شان هم از بین می‌رود همچنین ویژگی‌های توکن‌های مثلی و غیرمثلی را با هم ادغام کرده است یعنی چالش‌های خاصی که کاربران حین کار  با توکن‌های غیر مثلی با آن مواجه می‌شوند را برطرف می‌کند.