Floating Stock

سهام شناور آزاد (Floating Stock) چیست؟

سهام شناور یا سهام شناور آزاد را می‌توان قسمتی از سهام یک شرکت دانست که دارندگان آن، قصد نگهداری آن را نداشته و برنامه آنها، عرضه و فروش این سهم‌هاست.

سهام شناور آزاد (Floating Stock) چیست؟

پیش از تعریف مفهوم سهام شناور، لازم است تا شما را با دو دسته اصلی از سهامداران هر شرکت آشنا سازیم. دسته اول، سهامداران راهبردی یا عمده می‌باشند. این افراد، مقدار زیادی از سهام یک شرکت را خریداری نموده و قصد فروش آن را تا آینده‌ای نزدیک نخواهند داشت. به طور معمول، هدف آنها از نگهداری سهم، ورود به عملکرد مستقیم و مدیریت بر شرکت است. به نوعی که می‌توان آنها را از مالکان شرکت به حساب آورد.

دسته دوم، سهامداران عادی (خرد) بوده که با سرمایه‌های کوچکتر، وارد معاملات سهام یک شرکت می‌شوند. این دسته از سرمایه‌گذاران در صورت وجود پیشنهاد قیمتی مناسب، حاضر به فروش سهام خود می‌باشند. در واقع هدف آنها از خرید سهام، معامله بر روی آن در بازه زمانی کوتاه مدت می‌باشد. به عبارتی سهام در دست آنها، به طور مداوم بین دیگر سهامداران خرد در گردش می‌باشد. لازم است اشاره کنیم که هر یک از این سهامداران، کمتر از ۵ درصد سهام یک شرکت را در اختیار دارند.

حال می‌توانیم مفهوم سهام شناور را با بیانی ساده برایتان شرح دهیم:

آن بخش از سهام شرکت که همه روزه، توسط فعالان بازار سرمایه (سهامداران خرد)، مورد معامله قرار می‌گیرد. به عبارت دیگر، سهام شناور یا سهام شناور آزاد را می‌توان قسمتی از سهام یک شرکت دانست که دارندگان آن، قصد نگهداری آن را نداشته و برنامه آنها، عرضه و فروش این سهم‌هاست. در واقع این سهم‌ها به طور مداوم بین سهامداران در گردش بوده و همان سهامی است که در دست سهامداران خرد قرار گرفته است.

سهام شناور و ۴ کاربرد اساسی آن:

فعالان حوزه بازار سرمایه، سهام شناور را یکی از مفاهیم اصلی در تحلیل ارزشمندی یک سهم به شمار می‌آورند. ۴ مورد از کلیدی‌ترین کاربردهای این مفهوم عبارت است از:

  1. با توجه به این مفهوم می‌توانیم از میزان نقدشوندگی یک سهم اطلاع یابیم. این امر در تصمیم گیری جهت سرمایه‌گذاری یا عدم سرمایه‌گذاری در سهام یک شرکت، بسیار کمک کننده خواهد بود. (سرمایه‌گذاری در سهام یک شرکت با نقدشوندگی کم، قطعا طرفداران زیادی نخواهد داشت، چرا که مسئله فروش را برایشان دشوار می‌سازد.)
  2. این درصد بیان می‌کند که چه مقدار از سهام هر شرکت جهت معامله در بازار در دسترس عموم مردم قرار گرفته است.
  3. سهام شناور میزان اشتیاق مردم جهت خرید سهام هر شرکت را به ما نشان می‌دهد. در واقع، درجه محبوبیت سهم در بین معامله‌گران بازار را می‌توان با کمک این مفهوم تشخیص داد.
  4. سرمایه‌گذاران با مشاهده سهام شناور خوب یک شرکت، اقدام به خرید سهام آن می‌نمایند. این امر منجر به ورود پول به شرکت و در نتیجه توسعه و رشد شرکت می‌گردد. از این رو، می‌توان انتظار افزایش قیمت سهم در آینده را داشت.

نحوه محاسبه سهام شناور آزاد

رای این کار کافیست تا به ترکیب سهامداران یک شرکت دسترسی داشته باشید. اگر شما تعداد سهامداران راهبردی را بدانید، می‌توانید با کسر این عدد از کل سهامداران شرکت، تعداد سهام شناور آزاد و درصد آن به کل سهام یک شرکت را بدست آورید.

لازم است به این نکته توجه داشته باشید که سهامداران راهبردی نیز می‌توانند در موارد نیاز، سهام خود را بفروشند. و یا در زمانی که قیمت سهم را مناسب دیدند، اقدام به خرید نمایند. از این رو، این درصد برای هر شرکت، عددی ثابت نخواهد بود. این امر شرکت‌ها را ملزم ساخته است که هر سه ماه یکبار، گزارشی در خصوص این میزان در سایت کدال منتشر و عدد مربوط به آن را به روز رسانی نمایند.

چگونه درصد سهام شناور یک سهم بورسی را مشاهده نماییم؟

برای دسترسی به مقدار سهام شناور هر شرکت بورسی، می‌توانید به سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران ( TSETMC ) مراجعه نمایید. برای این کار کافیست تا پس از ورود به این سایت، نام نماد مورد نظر خود را جستجو و مطابق شکل زیر درصد سهام شناور آن را رصد نمایید. (به طور نمونه، میزان سهام شناور برای نماد شستا در یک بازه زمانی، ۱۱ درصد گزارش شده است.)

چگونه درصد سهام شناور یک سهم فرابورسی را مشاهده نماییم؟

همانطور که در تصویر زیر نیز مشاهده می‌کنید، مقدار سهام شناور برای شرکت‌های فرابورس، تنها به صورت % مشخص می‌گردد.

برای دست یافتن به عدد مربوطه در این شرکت‌ها، کافی است تا به قسمت «سهامداران» نماد مورد نظر خود در سایت TSETMC مراجعه نمایید. در مرحله بعد، درصدهای بالای ۵ درصد را جمع کرده و از عدد ۱۰۰ کم نمایید. عدد حاصل، سهام شناور شرکت فرابورسی منتخب می‌باشد.

به عنوان نمونه در نماد زیر، درصد سهامداران بالای ۵ درصد، ۵۱٫۴۲۰% بوده که در نتیجه مقدار سهام شناور آزاد این شرکت عدد، ۴۸٫۵۸% خواهد بود.

حداقل میزان سهام شناور آزاد

همانطور که گفتیم، مقدار سهام شناور یک شرکت، عددی متغیر می‌باشد. به عبارتی، این مقدار می‌تواند به مرور زمان کاهش و یا افزایش یابد. علاوه بر این، در تعریف این مفهوم به این نکته اشاره شده که سهام شناور، بخشی از سهام یک شرکت بوده که در دست سهامداران خرد قرار داشته و این مقدار برای هر یک آنها کمتر از ۵% می‌باشد.

از این رو، می‌توان حداقل میزان آن برای یک شرکت را همان عدد ۵ درصد در نظر گرفت. باید توجه داشت که با توجه به امکان فروش از سوی سهامداران عمده در بازار، این مقدار قابلیت افزایش داشته و حداکثری را نمی‌توان برای آن تعیین نمود.

تاثیر سهام شناور بر قیمت سهم

فعالان حوزه بازار سرمایه، توجه به درصد شناوری سهام یک شرکت را یکی از پارامترهای اساسی در روند سرمایه‌گذاری عنوان می‌کنند. چرا که این درصد، تعداد سهامی که برای معامله در دست عموم قرار گرفته است را تعیین می‌نماید. علاوه بر این، موضوع ریسک نقدشوندگی و یا امکان دستکاری در قیمت را نیز برایمان شفاف خواهد ساخت.

به عبارتی، چنانچه این میزان برای یک شرکت عددی پایین باشد، تعداد سهامداران مردمی سهم مورد نظر کم بوده و در نتیجه احتمال دستکاری قیمت و هدایت و کنترل سهم توسط سهامداران راهبردی افزایش خواهد یافت. در واقع، در این حالت می‌توان سهام شرکت را با سرمایه کم در دست گرفت و به طور کاذب قیمت آن را افزایش یا کاهش داد.

این امر در حالتی که سهام شناور آزاد شرکت، عدد قابل توجهی باشد، احتمال کمتری خواهد داشت. به عبارتی، در شرکت‌های با شناوری بالا، امکان تحت تاثیر قرار دادن و ایجاد نوسان در معاملات سهم به دلیل حجم بالای معاملات و سهامداران آن، به راحتی فراهم نخواهد بود. بنابراین، هر چه میزان این عدد برای یک شرکت بالاتر باشد، به سرمایه بیشتری جهت افزایش قیمت در آن نیاز خواهیم داشت.

به بیانی دیگر، در حالتی که شناوری سهم بالا باشد، تعداد بیشتری از سهام آماده عرضه بوده و این امر رشد قیمت را با تاخیر همراه خواهد ساخت. این شرکت در هنگام تشکیل صف فروش نیز به دلیل داشتن عرضه کنندگان بیشتر، سریع‌تر عمل خواهد کرد. از این رو می‌توان این درصد را معیاری موثر در افزایش نقدشوندگی و کارایی یک بازار به حساب آورد.

سهام شناور بالا یا پایین؟

همانطور که پیش از این نیز اشاره کردیم، درصد سهام شناور آزاد به عنوان عاملی موثر در میزان نقدشوندگی و عمق بازار به شمار می‌رود. به عبارتی هر چه مقدار سهام در دست مردم افزایش پیدا کند، به همان میزان نیز نقدشوندگی سهم افزایش می‌یابد. علاوه بر این، امکان دستکاری در قیمت سهم نیز کاهش خواهد یافت.

از طرف دیگر، چنانچه درصد سهام در دسترس عموم کم باشد، می‌توان انتظار داشت که قیمت از قیمت منصفانه آن انحراف پیدا کند. در شرکت‌های کوچک که سرمایه پایینی داشته و شناوری سهام آنها نیز عدد کوچکی است، احتمال بالا بردن قیمت و سفته بازی در سهم به شدت زیاد می‌باشد. چرا که سهام شناور توسط عده‌ای محدود جمع شده و آنها می‌توانند به راحتی قیمت سهم را کنترل نمایند.

از این رو، لازم است تا پیش از انتخاب نماد مورد نظر خود، میزان شناوری آن را نیز مورد توجه قرار دهید. در خصوص بهترین میزان آن نیز باید گفت که هر چه این رقم به میانگین شناوری شرکت‌های بازار نزدیک‌تر باشد، شناوری سهم متعادل‌تر خواهد بود. بر اساس آخرین گزارشات ارائه شده، درصد میانگین شناوری برای شرکت‌های بورسی و فرابورسی، عددی در حدود ۲۱ درصد می‌باشد.

سهام شناور آزاد آن بخش از سهم‌های شرکت بوده که در دست سهامداران خرد قرار داشته و به طور مداوم مورد خرید و فروش قرار می‌گیرد. هر چه این میزان برای یک شرکت بالاتر باشد، از نقدشوندگی بیشتر و نوسان قیمت پایین‌تری برخوردار خواهد بود. در نتیجه ریسک سرمایه‌گذاری در آن سهام نیز کمتر می‌گردد. در بازار بورس بسیاری از کشورهای جهان، شرکت‌های با درصد سهام شناور زیر ۲۵ درصد از لیست شرکت‌های بورسی کنار گذاشته می‌شوند. چرا که شرکتی که مایل به قرار دادن یک چهارم از سهام خود در دست مردم نمی‌باشد، دلیلی برای ادامه فعالیت در بورس نخواهد داشت. از این رو، توصیه می‌شود سهامداران گرامی پیش از انتخاب سهم جهت سرمایه‌گذاری، این موضوع را نیز مورد توجه قرار دهند.