هر آنچه درباره آهن اسفنجی باید بدانید

هر آنچه درباره آهن اسفنجی باید بدانید

تاریخچه

تولید آهن اسفنجی اولین روش برای به‌دست‌آوردن آهن در خاورمیانه و اروپا بود و تا صده شانزدهم مورد استفاده قرار می گرفت .در دهه ۸۰ ایران با کمبود قراضه مواجه شد و با توجه به اینکه باور عمومی آهن اسفنجی را برای کوره القایی مناسب نمی دانست کسی به فکر استفاده از آهن اسفنجی نبود.

آهن اسفنجی در یکی از کارخانه های القایی یزد در سال۸۹ از چینی ها و هندی ها خریداری و وارد ایران شد.

در هند از آهن اسفنجی پایه زغالی استفاده می کردند اما در ایران به دلیل در دسترس بودن منابع گازی برای احیای مستقیم (DRI) زمینه مناسب برای تولید و استفاده از آهن اسفنجی به جای ضایعات فراهم بود .

این موضوع باعث شد که درصد بالایی از نیاز به ضایعات برای تولید ذوب مورد نیاز فولاد سازی با جایگزین کردن آهن اسفنجی تامین شود.

هم اکنون هند و ایران با وجود اینکه زمان کوتاهیست که به تولید آهن اسفنجی پرداخته از بزرگترین تولید کنندگان در جهان شناخته شده است که حاصل  تلاش و توانایی واحدهای صنعتی کوچک و بزرگ در ایران است.ایران توانست با تولید بیش ار ۱۲ملیون تن آهن اسفنجی درنیمه اول سال ۲۰۲۰  جزء اولین تولیدکنندگان آهن اسفنجی جهان باشد .

ایران و هند رقبای اصلی در تولید جهانی آهن اسفنجی هستند .

معرفی

آهن احیای مستقیم (DRI)، که همچنین به‌نام آهن اسفنجی نیز شناخته می‌شود به عنوان ماده‌ اولیه برای تولید محصولات فولادی مختلف به کار می‌رود. با توجه به توانایی حجم بالای تولید و قیمت پایین‌تر آن در کشور، یکی از محصولات مناسب صادراتی به شمار می‌رود و تجارت آن سود خوبی دارد. با این وجود، قیمت آن مانند تمامی کالا‌ها تابعی از وضعیت اقتصاد جهانی و داخلی است.

استفاده از آهن اسفنجی تقریبا در تمامی روش های تولید فولاد مورد استفاده قرار می گیرد و بسیاری از واحد های فولاد در ایران از این روش استفاده می کنند مثل فولاد مبارکه یا فولاد خوزستان و …

تولید آهن اسفنجی از سنگ آهن به دو روش انجام می شود :

-روش گازی Gas Based

-با استفاده از زغال سنگ Coal Based

در کشور هایی با ذخایر گازی از روش گازی برای احیای آهن استفاده می کنند و ایران هم جز این کشور هاست که فولاد مبارکه و فولاد خوزستان برای مثال ازین روش استفاده می کنند.

مرسوم ترین روش های احیای مستقیم گازی از دو روش Midrex و Hyl می توان نام برد.

آهن اسفنجی از عملیات احیای بی واسطه بدست می آید یعنی اکسیژن سنگ آهن یا همان گندله را بدون نیاز به ذوب از بین می برند که سنگ آهن (گندله) با عیار ۶۷% را احیا کرده و نتیجه کار آهن اسفنجی یا به عبارتی گندله متخلخل با متالیزاسیوم Fe (حدودا ۹۲ درجه) است.

پس از این مراحل آهن اسفنجی را به شکل اسلب (تختال) بلیت (شمش) و یا میلگرد در می اورند تا مورد استفاده قرار گیرد.

شکل آهن اسفنجی همانطور که در تصویر می بینید قطعات کروی متخلخل است که ظاهری اسفنجی را یاداور می شود و از همین رو آهن اسفنجی گفته می شود.

کاربرد آهن اسفنجی

۵% از فولاد جهان از آهن اسفنجی تولید می شود که این مقدار در حال افزایش است .با کاهش سنگ آهن استفاده از آهن اسفنجی برای سازندگان فولاد که به فلز قراضه وابسته هستند یک منبع انرژی کارآمد محسوب می شود .

در همه روش‌های تولید فولاد استفاده از آهن اسفنجی امکانپذیر هست.

در کوره های القایی تا ۵۰ % آهن اسفنجی را جایگزین ضایعات می کنند.

در اینجا به مزیت های تولید آهن اسفنجی مختصر اشاره می کنیم:

-عیار بالای آهن اسفنجی نسبت به آهن خام

-از نظر زیست محیطی روش احیای مستقیم بهتر است.

-هزینه کمتر نسبت به سایر روش ها.

-سرعت عمل در تولید این روش از سایر روش ها بیشتر است.

-حمل و نگهداری آسانتر آهن اسفنجی نسبت به روش های دیگر

-با توجه به محدود بودن مواد اولیه روش کوره بلند در ایران و در مقابل فراوانی منابع گازی برای احیای مستقیم این روش برای ایران انتخاب درست برای استفاده از منابع است.

-روش احیای مستقیم در واحد های کوچک فولاد سازی با توجیه اقتصادی همراه است و روش کوره بلند در ظرفیت بالا توجیه پذیر است.

-در فرایند احیای مستقیم می‌توان از گاز طبیعی بدون حذف ناخالصی‌های آن استفاده کرد.

حضور آهن اسفنجی بورس کالا

پس از دو سال، آهن اسفنجی در اواخر اردیبهشت ۱۴۰۰ مجدد راهی تالار معاملات بورس کالا ( تالار صنعتی و معدنی بورس کالای ایران) می شود که طی هفته های اخیر با عرضه سنگ آهن، کنسانتره و گندله، ویترین معدنی تالار بورس کالا را تکمیل می کند.

با ورود آهن اسفنجی به بورس کالا، همه شرکت هایی که توان خرید داشته باشند به سادگی و با حذف واسطه قادر به خرید آهن اسفنجی در بورس کالا خواهند بود.

حضور آهن اسفنجی در بورس کالا شفافیت سرمایه گذاری را از پیش بیشتر کرده و اطمینان سرمایه گزاری را در این صنعت دو چندان می کند.

آیا شما آهن اسفنجی را برای سرمایه گزاری انتخاب می کنید؟

اخبار بورس کالا را مشاهده بفرمایید